Kỹ Sư Mạng Là Gì? Mọi Điều Bạn Cần Biết Về Công Việc Network Engineer

Kỹ sư mạng là gì? Công việc của một kỹ sư network bao gồm những gì? Nếu bạn quan tâm đến lĩnh vực này và muốn tìm hiểu về các cơ hội trong nghề Network Engineer, đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây. Hãy cùng SmartOSC Career khám phá sâu hơn về khái niệm, vai trò và tiềm năng phát triển của ngành trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay.

Kỹ sư mạng là gì?

Kỹ sư mạng (network engineer) là những chuyên gia chịu trách nhiệm duy trì và quản lý các kết nối dữ liệu, âm thanh, video, cuộc gọi và các dịch vụ mạng, bao gồm cả mạng không dây. Công việc của họ liên quan đến việc thiết kế, triển khai và vận hành toàn bộ hệ thống mạng máy tính trong các tổ chức hoặc doanh nghiệp mà họ phụ trách.

Mục tiêu chính của một network engineer là đảm bảo hạ tầng mạng ổn định, an toàn và đạt hiệu suất cao cho người dùng cuối. Họ cũng cần đảm bảo mọi hệ thống vận hành theo đúng cấu hình đã được thiết lập.

Tùy vào quy mô của doanh nghiệp và yêu cầu cụ thể của công việc, có thể có các kỹ sư network làm việc xuyên quốc gia để đảm bảo tính thống nhất và tiêu chuẩn hóa công nghệ trên toàn bộ hệ thống công ty, từ đó tối ưu hóa chi phí và đáp ứng tốt các nhu cầu của doanh nghiệp cũng như người dùng.

Vai trò và trách nhiệm của kỹ sư mạng

Một kỹ sư mạng cần đảm nhận các nhiệm vụ chính như sau:

• Thiết kế và triển khai mạng: Họ chịu trách nhiệm lập kế hoạch và thiết kế hệ thống mạng để phù hợp với yêu cầu kinh doanh của tổ chức hoặc khách hàng. Điều này bao gồm việc lựa chọn thiết bị mạng, cấu hình hệ thống và triển khai các giải pháp phù hợp với nhu cầu sử dụng.
• Cấu hình và duy trì hệ thống: Sau khi hoàn thiện cơ sở hạ tầng, họ phải thực hiện cấu hình các thiết bị như router, switch, firewall và cài đặt các dịch vụ mạng như DNS, DHCP, VPN. Nhiệm vụ này còn bao gồm việc cập nhật firmware, giám sát hiệu suất và xử lý sự cố khi cần thiết.
• Tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật: Cung cấp giải pháp mạng tối ưu dựa trên yêu cầu về hạ tầng, chi phí và nhu cầu sử dụng của khách hàng. Đồng thời, họ cũng cần hỗ trợ và giải đáp các vấn đề kỹ thuật liên quan.
• Nâng cấp hệ thống mạng: Đề xuất các giải pháp nâng cấp để hệ thống mạng hoạt động tốt hơn và tương thích với các ứng dụng kinh doanh, cũng như đảm bảo tính ổn định của các thiết bị.
• Bảo mật hệ thống mạng: Đảm bảo an toàn cho hệ thống bằng cách thiết lập cấu hình bảo mật trên các thiết bị, giám sát các sự kiện bảo mật và xử lý kịp thời các mối đe dọa hoặc sự cố an ninh mạng.

Những kỹ năng cần có cho kỹ sư mạng

Kỹ sư mạng là một công việc đòi hỏi kỹ thuật và chuyên môn sâu. Vì vậy, để trở thành một network engineer chuyên nghiệp, bạn cần đáp ứng một số yêu cầu nhất định, bao gồm:

Kỹ năng chuyên môn cần thiết

Công nghệ thông tin là một lĩnh vực phức tạp, và để làm việc hiệu quả trong vai trò kỹ sư mạng, bạn cần nắm vững các kiến thức sau:

• Hiểu rõ về không gian mạng, bao gồm mạng LAN và WAN.
• Am hiểu các loại thiết bị phần cứng trong hệ thống mạng như router, switch, và load balancer.
• Nắm vững các mô hình mạng và cách triển khai thực tế.
• Hiểu rõ các tiêu chuẩn kết nối mạng có dây và không dây.
• Có kiến thức về tường lửa, các giao thức mạng và các loại hình tấn công mạng phổ biến.

Thông thường, các nhà tuyển dụng yêu cầu kỹ sư network phải có bằng cử nhân về công nghệ thông tin, an ninh mạng, khoa học máy tính hoặc các lĩnh vực liên quan. Trong một số trường hợp, đặc biệt tại các doanh nghiệp lớn, ứng viên cần có bằng thạc sĩ công nghệ thông tin.

Ngoài ra, việc sở hữu các chứng chỉ chuyên môn từ các hãng như Cisco, Microsoft… cũng rất quan trọng để nâng cao trình độ và tăng cơ hội nghề nghiệp.

Kỹ năng mềm quan trọng

Ngoài kiến thức và trình độ chuyên môn, để trở thành một kỹ sư mạng giỏi, bạn cần rèn luyện thêm các kỹ năng sau:

• Kỹ năng phân tích: Giúp bạn đánh giá chính xác sự cố mạng và xác định nguyên nhân để đưa ra giải pháp phù hợp.
• Kỹ năng giao tiếp: Cần thiết khi làm việc với đồng nghiệp và các bộ phận liên quan để tìm ra nguyên nhân và giải quyết vấn đề.
• Kỹ năng giải quyết vấn đề: Hệ thống mạng có thể gặp sự cố bất cứ lúc nào, vì vậy, kỹ năng này giúp bạn xử lý nhanh chóng và hiệu quả.
• Kỹ năng đa nhiệm: Họ thường phải xử lý nhiều nhiệm vụ cùng lúc, vì vậy khả năng đa nhiệm là rất quan trọng.
• Kỹ năng ngoại ngữ: Thành thạo tiếng Anh giúp bạn đọc hiểu tài liệu kỹ thuật và các đoạn mã một cách chính xác.

Môi trường làm việc của kỹ sư mạng

Là một kỹ sư mạng, bạn có thể phát triển sự nghiệp trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm công nghệ thông tin, viễn thông, y tế, cơ quan nhà nước, tài chính, các tổ chức giáo dục, và các công ty tư vấn CNTT.

Môi trường làm việc cũng rất đa dạng về quy mô tổ chức, từ các tập đoàn lớn, doanh nghiệp vừa và nhỏ, đến việc trở thành một chuyên gia tư vấn tự do.

Hướng dẫn trở thành một kỹ sư mạng

Dưới đây là những bước cơ bản mà bạn có thể xem xét nếu muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này.

Bước 1: Hoàn thành nền tảng giáo dục cần thiết

Yêu cầu về trình độ học vấn đối với ngành kỹ thuật mạng có thể thay đổi tùy theo nhà tuyển dụng và vị trí cụ thể. Dù vậy, phần lớn các network engineer thường sở hữu ít nhất bằng Cử nhân trong các lĩnh vực như Khoa học Máy tính, Kỹ thuật Điện, Toán học, hoặc Vật lý.

Bước 2: Đạt các chứng chỉ chuyên môn

Bên cạnh bằng cấp, các kỹ sư mạng cũng nên xem xét việc đạt được các chứng chỉ chuyên ngành để khẳng định kiến thức và kỹ năng chuyên môn về các công nghệ mạng cụ thể. Một số chứng chỉ phổ biến trong lĩnh vực này bao gồm:

• Cisco Certified Network Associate (CCNA)
• Cisco Certified Network Professional (CCNP)
• Cisco Certified Internetwork Expert (CCIE)
• CompTIA Network+

Bước 3: Tích lũy kinh nghiệm thực tế

Bạn có thể tích lũy kinh nghiệm thực tiễn thông qua các vị trí thực tập hoặc công việc liên quan đến mạng, công nghệ thông tin, hoặc các vai trò tương tự. Một số nhà tuyển dụng cũng có thể xem xét tuyển dụng bạn khi bạn đã có được một lượng kinh nghiệm nhất định, đồng thời nâng cao kỹ năng và kiến thức chuyên môn của mình.

Bước 4: Tham gia khóa học trực tuyến

Khóa học trực tuyến là một lựa chọn đầu tư hữu ích, vì chúng cung cấp cho bạn những kỹ năng thiết yếu trong lĩnh vực này. Với tính linh hoạt và nội dung chuyên sâu, những khóa học này giúp bạn theo kịp các công nghệ mới nhất, đồng thời nâng cao cơ hội nghề nghiệp của bạn.

Bước 5: Xây dựng mạng lưới chuyên nghiệp

Tạo dựng mối quan hệ với những người trong ngành là một phương pháp hiệu quả để mở rộng kiến thức của bạn. Việc xây dựng mạng lưới kết nối giúp bạn nhận được lời khuyên, giải đáp các thắc mắc, và khám phá những cơ hội việc làm mới.

Bước 6: Tìm kiếm người hướng dẫn

Hãy tìm kiếm một người cố vấn có thể hỗ trợ bạn trong việc phát triển kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong lĩnh vực này. Một người cố vấn giỏi cũng có thể giúp bạn định hướng và xây dựng con đường sự nghiệp rõ ràng.

Bước 7: Ứng tuyển vào vị trí khởi đầu

Hãy xây dựng một bản sơ yếu lý lịch và danh mục đầu tư làm nổi bật các kỹ năng và chứng chỉ của bạn, sau đó ứng tuyển vào các vị trí khởi đầu trong các lĩnh vực liên quan để tích lũy kinh nghiệm và hoàn thiện hồ sơ của mình.

Các lĩnh vực chuyên môn trong kỹ thuật mạng

Dưới đây là một số lĩnh vực chuyên môn chính trong kỹ thuật mạng, mỗi vai trò đều có những trách nhiệm và kỹ năng riêng biệt. Cùng tìm hiểu một số vị trí tiêu biểu trong ngành:

• Cloud Networking Architect (Kiến trúc sư mạng đám mây): Vai trò của kiến trúc sư mạng đám mây là thiết kế, xây dựng và quản lý hệ thống mạng cho các tài nguyên trên nền tảng đám mây. 
• Network Security Specialist (Chuyên gia An ninh Mạng): Chuyên gia an ninh mạng chịu trách nhiệm bảo vệ hệ thống mạng máy tính và đảm bảo chúng an toàn trước các mối đe dọa trực tuyến. 
• Wireless Network Engineer (Kỹ sư mạng không dây): Kỹ sư network không dây tập trung vào việc thiết kế, triển khai và duy trì các hệ thống mạng không dây.

Sự khác biệt giữa kỹ sư mạng và quản trị viên mạng

Quản trị viên mạng chịu trách nhiệm giám sát và quản lý cơ sở hạ tầng mạng của doanh nghiệp hoặc tổ chức. Họ thực hiện các công việc như vận hành hệ thống quản lý mạng, lập kế hoạch sửa chữa và triển khai các biện pháp bảo mật để ngăn chặn các cuộc tấn công mạng. Một số nhiệm vụ chính của quản trị viên mạng bao gồm:

• Bảo trì hệ thống máy tính.
• Đánh giá và cải thiện hiệu suất hệ thống.
• Đảm bảo phần mềm tương thích.
• Kiểm tra và cập nhật mạng thường xuyên.
• Cài đặt và cấu hình tường lửa.
• Xử lý các sự cố liên quan đến mạng.

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa Network Engineer và Network Administrator, nhưng hai vị trí này có những khác biệt rõ rệt như sau:

• Thu nhập: Mức lương trung bình của một quản trị viên mạng khoảng 71.296 USD/năm, trong khi kỹ sư mạng có mức lương trung bình cao hơn, khoảng 102.763 USD/năm. Network engineer thường được trả cao hơn 10-20% do yêu cầu về trình độ học vấn và kinh nghiệm chuyên sâu về thiết bị phần cứng.
• Yêu cầu bằng cấp: Để trở thành quản trị viên mạng, bạn cần có ít nhất bằng cao đẳng liên quan. Trong khi đó, kỹ sư network yêu cầu tối thiểu bằng cử nhân về công nghệ thông tin hoặc lĩnh vực tương tự. Một số nhà tuyển dụng ở các công ty lớn có thể yêu cầu ứng viên có bằng thạc sĩ.

Cơ hội nghề nghiệp và mức lương của kỹ sư mạng

Nhu cầu tuyển dụng kỹ sư mạng dự kiến sẽ duy trì ổn định nhờ sự phát triển liên tục của công nghệ và cơ sở hạ tầng mạng trong nhiều ngành khác nhau. Theo dự đoán, triển vọng việc làm cho vị trí này sẽ tăng khoảng 5% cho đến năm 2028.

Ngoài sự ổn định công việc, các network engineer thường nhận được mức lương hấp dẫn. Theo số liệu gần đây, thu nhập trung bình của ngành này tại Hoa Kỳ là khoảng 88.003 USD mỗi năm. Tuy nhiên, mức lương này có thể dao động từ 56.000 USD đến 140.000 USD, tùy thuộc vào các yếu tố như kinh nghiệm, địa điểm làm việc và ngành nghề.

Network engineer tiếp tục đóng vai trò thiết yếu trong thế giới kết nối ngày nay. Với bằng cấp trong lĩnh vực khoa học máy tính hoặc các ngành liên quan, cùng với chứng chỉ chuyên môn và kinh nghiệm thực tế, bạn có thể theo đuổi một con đường sự nghiệp đầy tiềm năng trong lĩnh vực này.

Lĩnh vực kỹ thuật mạng mở ra nhiều cơ hội và cho phép bạn góp phần vào sự phát triển của thế giới kỹ thuật số đang ngày càng mở rộng.

Các nền tảng kiến thức cần thiết cho một Network Engineer

Kiến thức cơ bản về mạng (Network Fundamentals)

Đối với một Network Engineer, việc nắm vững những kiến thức cơ bản về mạng là vô cùng quan trọng. Bạn cần hiểu rõ về các khái niệm như định tuyến, chuyển mạch, TCP/IP, ARP, DHCP, DNS, IPSec, DMVPN,… Những kiến thức này là nền tảng giúp bạn tiếp cận và triển khai hiệu quả các công nghệ mạng tiên tiến, bởi hầu hết các công nghệ mới đều dựa trên nền tảng cơ bản này.

Nền tảng SDN

SDN (Software-Defined Networking) là một kiến trúc mạng hiện đại, nơi các hoạt động được điều khiển bởi phần mềm thay vì thiết bị phần cứng truyền thống. Mô hình SDN giúp quản lý mạng dễ dàng hơn, tối ưu hóa hiệu suất và giảm chi phí vận hành. Ngày nay, nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu đang áp dụng mô hình này.

Public Cloud Networking

Bên cạnh SDN, hạ tầng đám mây (Cloud) cũng đang được nhiều tổ chức lựa chọn. Kiến thức về các dịch vụ đám mây như Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, và Google Cloud sẽ mang lại lợi thế lớn trong vai trò của một kỹ sư mạng.

Hệ điều hành Linux

Linux là một hệ điều hành phổ biến, được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị mạng như router, modem và switch. Việc thành thạo Linux sẽ giúp các kỹ sư network dễ dàng tiếp cận các công nghệ tự động hóa.

Hệ thống quản lý phiên bản GIT

GIT là một hệ thống quản lý phiên bản phân tán, cho phép các kỹ sư mạng và lập trình viên theo dõi sự thay đổi của mã nguồn và tích hợp các thay đổi từ nhiều người dùng cùng lúc. GIT giúp việc quản lý dự án trở nên đơn giản và hiệu quả hơn, đặc biệt trong các dự án lớn.

Ngôn ngữ YAML

YAML là ngôn ngữ đánh dấu đơn giản, được sử dụng rộng rãi trong các công cụ phát triển phần mềm như Ansible, Docker Compose, và Kubernetes. Nó cũng giúp biểu diễn sơ đồ mạng (network topology), hỗ trợ việc quản lý và theo dõi các thiết bị mạng dễ dàng hơn.

Ngôn ngữ lập trình Python

Python là một ngôn ngữ lập trình dễ học và rất linh hoạt. Network engineer có thể sử dụng Python để viết các script tự động hóa các tác vụ quản trị hệ thống mạng. Python được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như cơ sở dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, và phát triển web.

Các chứng chỉ cần có cho một Network Engineer

Trong thời đại công nghệ 4.0, các chứng chỉ chuyên ngành là rất quan trọng để trở thành một kỹ sư mạng. Dưới đây là một số chứng chỉ phổ biến:

Chứng chỉ Cisco

• Cisco Certified Entry Networking Technician (CCENT)
• Cisco Certified Design Associate (CCDA)
• Cisco Certified Network Associate Routing and Switching (CCNA)
• Cisco Certified Network Associate Wireless (CCNA Wireless)
• Cisco Certified Design Professional (CCDP)
• Cisco Certified Network Professional Routing and Switching (CCNP)
• Cisco Certified Network Professional Wireless (CCNP Wireless)
• Cisco Certified Internetwork Expert Routing and Switching (CCIE)
• Cisco Certified Internetwork Expert Wireless (CCIE Wireless)

Chứng chỉ Juniper Networks

• Juniper Networks Certified Specialist Enterprise Switching and Routing (JNCIS-ENT)
• Juniper Networks Certified Professional Enterprise Switching and Routing (JNCIP-ENT)
• Juniper Networks Certified Expert Enterprise Switching and Routing (JNCIE-ENT)
• Juniper Networks Certified Specialist Wireless LAN (JNCIS-WLAN)‍

Kết luận

Kỹ sư mạng không chỉ là một nghề hấp dẫn với mức thu nhập cao mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển trong lĩnh vực công nghệ. Nếu bạn đang tìm kiếm việc làm IT, đặc biệt trong lĩnh vực mạng, đây chính là thời điểm lý tưởng để bắt đầu sự nghiệp. Đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia vào đội ngũ network engineer tại SmartOSC Careers! Tìm hiểu thêm và ứng tuyển ngay tại tuyển dụng IT.